Kolagen staje się z roku na rok coraz bardziej popularnym suplementem diety. Przez 5 lat w Polsce popularność kolagenu do picia wzrosła 10-krotnie, a na świecie 3-krotnie. Kolageny do picia w proszku lub zamknięte w kapsułce nie są tanimi, więc warto poznać fakty i mity, które pozwalają wybrać najlepszy kolagen do naszych potrzeb.

Ze względu na fakt, że kolagen do picia trafia do dwóch grup odbiorców – tych oczekujących efektów urodowych i tych chcących wesprzeć zdrowie stawów, to poniżej znajdziesz informacje dla obu.

Różne suplementy z kolagenem do picia zawierają różne surowce i składniki dodatkowe, dlatego nie zawsze warto sięgać po nie, jako remedium na dowolny problem.

Oto 12 faktów i mitów na temat kolagenu, które pomogą Ci o niego zadbać i wybrać (ewentualnie) najlepszy kolagen do picia. Lista wkrótce będzie większa.

?  A jeśli interesuje Cię zastosowanie kolagenu do skóry twarzy, chcesz się dowiedzieć czym jest kolagen naturalny, a czym kolagen natywny, które stosowane są w kosmetykach, a w szczególności w żelach kolagenowych, to zobacz wpis z 2017 roku, gdzie Magdalena przedstawiła kolagen do twarzy.

1. Wraz z wiekiem poziom kolagenu w organizmie spada – FAKT

Jako niezbędny składnik skóry, kości, ścięgien i chrząstek, kolagen pełni wiele funkcji. Dlatego pożądanym jest, aby nasz organizm tworzył kolagen z samych aminokwasów.

Jednak produkcja kolagenu spowalnia już między 20 a 25 rokiem życia , powodując spadek zawartości kolagenu w organizmie, a zwłaszcza w skórze, o 1,5% rocznie . [1] Jeśli zawartość kolagenu wynosi 100% w wieku 20 lat i spada o 1,5% każdego roku, to w wieku 35 lat zawartość kolagenu spada już do około 80%, w wieku 45 lat do około 70%, a 70 lat poniżej 50%.

2. Za utratę zdolności do produkcji kolagenu odpowiadają tylko geny – MIT

Oprócz czynników genetycznych, na które nie mamy wpływu, produkcja kolagenu spada np. gdy spada poziom estrogenu. Jest to jeden z powodów, dla których skóra staje się coraz bardziej pomarszczona i sucha w okresie menopauzy.

Ponadto czynniki zewnętrze, takie jak promieniowanie UV (słońce, ale także ekrany smartfonów, monitory czy telewizory), palenie tytoniu, stres, zła dieta, mogą zwiększać degradację kolagenu i starzenie się skóry.

Również brak witaminy C, która hamuje rozkład kolagenu i sprzyja poliferacji fibroblastów w starszym wieku, może wpływać negatywnie na kolagen ustrojowy.

Na koniec warto dodać, że nadmiar cukru szkodzi skórze, bo cząsteczki cukru przyczepiają się do włókien kolagenowych i je utwardzają. Niestety nawet niektóre kolageny do picia zawierają cukry – dotyczy to najczęściej produktów w shotach. Wybierz te, które jeśli już, będą miały zamiennik cukru.

3. Kolagen znajduje się tylko w produktach odzwierzęcych – FAKT

Jeśli chcesz uniknąć wydatków na kolagen w tabletkach lub do picia i dostarczyć go z dietą, to najlepiej jest stosować pokarmy bardzo bogate w białko i zawierające kolagen:

• bogate w błony kawałki mięsa, np. szyja, barki i klatka piersiowa,
• skóra wieprzowa, skóra łososia i skóra kurczaka,
• rosół z wołowiny, kurczaka i kości rybnych,
• ryby i owoce morza,
• jajka.

Więcej kolagenu z jedzenia to:

• aromatyczny rosół ze szpiku kostnego i piaskowych kości oraz chrząstek i ścięgien z wołowiny i wieprzowiny,
• kawałki mięsa, które obfitują w ścięgna i żyłki – zawierają one dużo włókien kolagenowych i dlatego są nieco twardsze,
• pamiętaj, by zostawić skórę kurczaka. Nie dość, że jest naprawdę smaczna i może być chrupiąca, to jeszcze dostarcza dużo kolagenu. To samo dotyczy skóry łososia i innych ryb.

Jako wegetarianin lub weganin możesz jedynie wspomagać własną produkcję kolagenu przez organizm poprzez pokarmy pochodzenia roślinnego (patrz punkt 4.).

4. Tylko pokarm odzwierzęcy „zapewni nam kolagen” – MIT

Pokarm odzwierzęcy i kolagen do picia dostarczą nam aminokwasów, z których organizm zbuduje potrzebny mu typ kolagenu. Typów kolagenów zidentyfikowanych do tej pory w organizmie jest aż 29.

Aminokwasy potrzebne do produkcji kolagenu znajdują się nie tylko w drogich proszkach i mięsie, ale także w wielu produktach spożywczych.

Glicyna znajduje się w wołowinie i łososiu, ale także w soi, grochu, soczewicy, płatkach owsianych, pestkach dyni, ryżu, orzeszkach ziemnych i kiełkach pszenicy.

Soczewica i tofu dostarczają prolinę.

Hydroksyproliny nie ma w pokarmach roślinnych, ale w bulionie kostnym i żelatynie. Jednak organizm może sam ją wytworzyć z proliny. Do tego potrzebuje witaminy C jako koenzymu i innych pierwiastków śladowych.

5. Kolagen do picia stosowany doustnie nie działa – MIT

Kolagen może zapewniać korzyści zdrowotne dla skóry i stawów, gdy jest przyjmowany doustnie.

Różne badania potwierdziły, że doustne przyjmowanie kolagenu może zapewnić skórze różne korzyści, w tym zwiększoną gęstość kolagenu w skórze właściwej, hamowanie degradacji kolagenu [1],  poprawę zmarszczek, zwiększone nawilżenie skóry i zwiększoną elastyczność skóry [2] [3].

6. Rybi kolagen do picia to najlepszy rodzaj kolagenu – MIT

Mit wyższości kolagenu rybiego nad wołowym, wieprzowym czy kurzym bierze się z popularnego zastosowania kolagenu w kosmetyce, gdzie właśnie kolagen rybi sprawdza się najlepiej.

W przypadku kolagenu do picia badania wskazują, że peptydy pochodzenia wołowego czy wieprzowego mogą być równie skuteczne, jak te rybie.

Ciekawostką jest to, że wielu badaczy uznaje za najlepszy kolagen z ogona szczura. Można kupić go kupić np. za 1429 zł w formie do dalszej obróbki tutaj.

Najlepiej jest dobrać rodzaj kolagenu do problemu – na skórę przede wszystkim typu I, na stawy typu II. Jednak nie jest to koniecznością, a jedynie zapewnia najlepszy stosunek aminokwasów pozwalających na stworzenie endogennego kolagenu w organizmie takiego, jak nam zależy.

W tym miejscu trzeba przedstawić źródła surowców do produkcji m.in. kolagenów do picia:

• Kolagen bydlęcy pochodzi ze skóry, kości i mięśni krów i składa się głównie z kolagenu typu I i typu III.
• „Kolagen karmiony trawą” jest rodzajem kolagenu bydlęcego. Opiera się to na zrównoważonym wypasie, a bydło jest karmione wyłącznie trawą.
• Kolagen wieprzowy zawierający kolagen typu I pochodzi ze skóry i kości świń i jest powszechnie używany do produkcji żelatyny.
• Kolagen rybi pochodzi ze skóry, kości, płetw i łusek ryb słodkowodnych i morskich. Ponieważ kolagen rybi zawiera szczególnie dużą ilość kolagenu typu I, jest stosowany głównie w kosmetykach do skóry, włosów i paznokci.
• Kolagen drobiowy pochodzi z chrząstki kurcząt i dostarcza głównie kolagenu typu II.

7. Mniejsza cząsteczka kolagenu przyspiesza wchłanianie – FAKT

Kolagen może mieć różną szybkość wchłaniania w zależności od jego masy cząsteczkowej, którą producenci zazwyczaj podają w daltonach (Da). Dalton to jednostka masy atomowej odpowiadającej jako 1/12 masy atomu węgla.

Ogólnie rzecz biorąc, gdy składnik jest spożywany jako pokarm, masa cząsteczkowa i wchłanianie są odwrotnie proporcjonalne. Innymi słowy, im wyższa masa cząsteczkowa, tym trudniej jest ją wchłonąć. To samo dotyczy kolagenu.

Zgodnie z badaniem dotyczącym stosowania u ludzi, które bada szybkość wchłaniania w organizmie w zależności od masy cząsteczkowej peptydów kolagenowych, można zauważyć, że spożycie niskocząsteczkowych peptydów kolagenowych może zwiększyć szybkość wchłaniania kolagenu do krwi w porównaniu ze spożyciem ogólnych peptydów kolagenowych. [źródło]

W kolagenach do picia występują najczęściej peptydy sygnałowe o masie cząsteczkowej od 1000 do 5000 Da.

Niskocząsteczkowy kolagen jest lepszy – FAKT
Zawsze warto spożywać z witaminą C – FAKT
Na urodę warto spożywać z biotyną – FAKT
Na urodę warto spożywać z elastyną – FAKT

Źródła z krótkimi opisami wyników (data dostępu 24.02.2023):

1. An Overview of the Beneficial Effects of Hydrolysed Collagen as a Nutraceutical on Skin Properties: Scientific Background and Clinical Studies. Sara Sibilla, Martin Godfrey, Sarah Brewer, Anil Budh-Raja, Licia Genovese. 27 luty 2015.

W metaanalizie powołano się na badania pt. „The aging of skin: chronoaging versus photoaging” ukazujące postępujące starzenie się skóry.

1. The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials. Dr Jerome Asserin, dr Elian Lati, Toshiaki Shioya B. inż., dr Janne Prawitt. 12 września 2015.

Badano peptydy kolagenowe firmy Rousselot: peptydy kolagenowe pochodzenia rybiego (Peptan® ^F ) i wieprzowego (Peptan® ^P ) o średniej masie cząsteczkowej 2000–5000 Da. Zastosowane kolageny do picia znacznie zwiększyły nawilżenie skóry po 8 tygodniach przyjmowania (o 12% dla Peptanu F  i o 28% dla Peptanu P). Gęstość kolagenu w skórze właściwej wzrosła o ponad 8% po 12 tygodniach stosowania, a fragmentacja sieci kolagenowej skóry właściwej znacznie się zmniejszyła już po 4 tygodniach suplementacji. Oba efekty utrzymywały się po 12 tygodniach.

2. Effects of Dietary Supplementation with Fish Scales-Derived Collagen Peptides on Skin Parameters and Condition: A Randomized, Placebo-Controlled, Double-Blind Study. Seiko Koizumi, Naoki Inoue, Maiko Shimizu, Chang-ju Kwon, Hwa-young Kim & Kyoung Sik Park. 28 wrzesień 2017.

Badani spożywali 20 ml kolagenu do picia zawierającego 3000 mg peptydów kolagenowych pochodzących z rybich łusek charakteryzują się specyficznym składem aminokwasowym z wysokim stężeniem glicyny, proliny i hydroksyproliny. Zaobserwowano znaczne zmniejszenie zmarszczek okołooczodołowych oraz trend zwiększania nawilżenia skóry twarzy. Nie zaobserwowano żadnych skutków ubocznych.

3. Ingestion of bioactive collagen hydrolysates enhance facial skin moisture and elasticity and reduce facial ageing signs in a randomised double-blind placebo-controlled clinical study. Naoki Inoue, Fumihito Sugihara, Xuemin Wang. 03 luty 2016.

W badaniu tym wykazano, że zastosowanie hydrolizatu kolagenu o wyższej zawartości Pro-Hyp i Hyp-Gly doprowadziło do większej poprawy stanu skóry twarzy, w tym jej nawilżenia, elastyczności, zmarszczek i szorstkości.

5. Ingestion of bioactive collagen hydrolysates enhance facial skin moisture and elasticity and reduce facial ageing signs in a randomised double-blind placebo-controlled clinical study. Naoki Inoue, Fumihito Sugihara, Xuemin Wang. 03 luty 2016.

W badaniu tym wykazano, że zastosowanie hydrolizatu kolagenu o wyższej zawartości Pro-Hyp i Hyp-Gly doprowadziło do większej poprawy stanu skóry twarzy, w tym jej nawilżenia, elastyczności, zmarszczek i szorstkości.