Łojotokowe zapalenie skóry – objawy, co robić?

Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) to choroba zapalna, która może nawracać. Jej główne objawy to łuszcząca się, swędząca i zaczerwieniona skóra. Na łojotokowe zapalenie skóry głowy stosuj leki pod kontrolą lekarza, najczęściej to szampony, płyny, żele i maści, np. przeciwgrzybicze (z cyklopiroksem lub ketokonazolem). Żeby przeciwdziałać ŁZS, dbaj o codzienną higienę i pielęgnację skóry. Pomoże również dieta przeciwzapalna – bez słodyczy i żywności wysoko przetworzonej.

Co to jest łojotokowe zapalenie skóry?

Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS), inaczej nazywane też wypryskiem łojotokowym, to przewlekła, nawracająca choroba skóry. Powoduje stan zapalny skóry i gruczołów łojowych, co wywołuje podrażnienia i nadmierne złuszczanie naskórka. ŁZS może występować u każdego, jednak częściej dotyczy osób młodych oraz mężczyzn.

Łojotokowe zapalenie skóry – objawy

Objawy łojotokowego zapalenia skóry głowy mogą przypominać objawy innych chorób skóry, takich jak łuszczyca, grzybica, a nawet alergia – dlatego nie pomijaj wizyty w gabinecie dermatologa lub trychologa. Tylko specjalista postawi prawidłową diagnozę.

Zgłoś się do lekarza, jeśli obserwujesz u siebie łuszczącą, zaczerwienioną skórę – na owłosionej skórze głowy, twarzy, za uszami, na klatce piersiowej lub plecach.

Łojotokowe zapalenie skóry głowy

Łojotokowe zapalenie skóry najczęściej zaczyna się na skórze głowy. Objawy to przede wszystkim:

zaczerwieniona skóra,
łupież tłusty – suche, białe lub żółtawe łuski (z czasem, nieleczone, mogą tworzyć strupy), które po zdrapaniu pozostawiają czerwone place,
uciążliwy świąd, który nasila się w stresie lub przy zmianach temperatury,
nadmierne wypadanie włosów.

Łojotokowe zapalenie skóry twarzy

ŁZS może przenieść się na skórę twarzy: na czoło, brwi i na fałdy nosowo-wargowe. Zaobserwujesz wtedy następujące objawy:

nadmiernie tłustą, błyszczącą skórę (szczególnie w strefie T),
podrażnienia,
złuszczający się naskórek,
nasilony trądzik.

Mężczyzna ma łojotokowe zapalenie skóry twarzy

W takiej sytuacji również odwiedź dermatologa, który zaproponuje odpowiednie leczenie, bo różni się ono od leczenia łojotokowego zapalenia skóry głowy (opisuję to niżej).

Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry

Łojotokowe zapalenie skóry ma różne przyczyny, które mogą współwystępować. Na tę chorobę skóry składają się następujące czynniki:

nadmierna produkcja sebum – np. w okresie dojrzewania lub przy zaburzeniach hormonalnych (szczególnie przy wysokich androgenach),
przerost drożdżaków Malassezia spp. – chociaż znajdują się w fizjologicznej florze bakteryjnej każdego człowieka, w nadmiarze powodują podrażnienia i stan zapalny,
osłabiony układ odpornościowy – np. w okresie jesienno-zimowym, gdy trudniej jest mu zwalczać przerost drożdżaków,
nieprawidłowa dieta – nadmiar cukru i żywności wysoko przetworzonej, a także niedobory składników odżywczych sprzyjają stanom zapalnym w organizmie, również ŁZS,
predyspozycje genetyczne – niektóre osoby dziedziczą antygeny, które predysponują do tej choroby skóry,
przewlekły stres – negatywnie wpływa na odporność i funkcjonowanie całego organizmu,
nieprawidłowa higiena – zbyt rzadkie albo niedokładne mycie włosów, stosowanie drażniących kosmetyków lub niedokładne spłukiwanie szamponu,
nałogi – picie alkoholu, palenie tytoniu również mogą zwiększać ryzyko ŁZS.

Przyczyn łojotokowego zapalenia skóry może być więcej. Niektóre źródła podają, że są to również zakażenia (wirusowe i bakteryjne), depresja, cukrzyca, niektóre nowotwory, a także czynniki środowiskowe: ekspozycja skóry na zanieczyszczenia, niską temperaturę oraz niską wilgotność powietrza.

Skuteczny lek na łojotokowe zapalenie skóry głowy

Tylko lekarz (dermatolog albo trycholog) dobierze dla Ciebie skuteczny lek na łojotokowe zapalenie skóry głowy. Zależnie od stadium choroby, Twojego wieku i innych czynników specjalista zaproponuje terapię miejscową lub dodatkowo ogólną.

Leki miejscowe na łojotokowe zapalenie skóry głowy to szampony, maści oraz płyny. Najczęściej zawierają substancje:

przeciwgrzybicze – cyklopiroks, ketokonazol,
glikokortykosteroidy – klobetazol, fluocynolon, walerianian betametazonu.

Tego rodzaju środki zwykle stosuje się 2 razy w tygodniu.

W zaawansowanych przypadkach, gdy leki miejscowe nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, dermatolog może zadecydować o terapii ogólnej: antybiotykami, retinoidami lub lekami sterydowymi.

Niekiedy trycholog może zaproponować specjalne zabiegi, np. fototerapię LED, która zmniejsza stany zapalne skóry.

Specjaliści zalecają również zmiany w codziennej pielęgnacji skóry głowy. Szczególnie ważny jest szampon na łojotokowe zapalenie skóry głowy, który zawiera: pirytonian cynku, siarczek selenu, kwas salicylowy, pirokton olaminy albo dziegieć.

Kobieta myje włosy szamponem na łojotokowe zapalenie skóry

Te szampony bez recepty możesz rozważyć:

Vichy Dercos włosy normalne i przetłuszczające się 200 ml – kosztuje regularnie 55,69 zł, zawiera dwusiarczek selenu (przeciwgrzybiczy, przeciwświądowy) i kwas salicylowy (złuszczający).
Ducray Kelulal DS 100 ml – kosztuje regularnie 53,69 zł, zawiera cyklopiroksolaminę (przeciwgrzybiczą), keluamid (złuszczający) i pirokton olaminy (przeciwzapalny, przeciwgrzybiczy).
Verdelove Seborh 200 ml – kosztuje regularnie 81,99 zł, zawiera pirokton olaminy (przeciwzapalny, przeciwgrzybiczy), siarczek selenu (przeciwgrzybiczy, przeciwświądowy), biolin (prebiotyczny), pantenol (kojący) i mleczko pszczele (normalizujące).

Powyższe szampony polecam Ci stosować naprzemiennie z szamponem nawilżającym skórę głowy, np. Emolium Dermocare 400 ml (kosztuje regularnie 54,29 zł).

Ponieważ ŁZS to przewlekła choroba skóry, leczenie trwa długo (nawet kilka lat), a i tak mogą występować nawroty, gdy nawarstwią się przyczyny tej choroby.

Leki na łojotokowe zapalenie skóry twarzy

Leki na łojotokowe zapalenie skóry twarzy dobiera dermatolog. Podobnie, jak w przypadku skóry głowy, również ŁZS na twarzy można leczyć miejscowo lub ogólnoustrojowo.

Leki miejscowe na łojotokowe zapalenie skóry twarzy to różnego rodzaju maści, kremy i toniki, które zawierają substancje przeciwgrzybicze, np. z kwasem salicylowym.

W przypadku ŁZS na twarzy bardzo ważna jest prawidłowa pielęgnacja skóry, szczególnie odbudowa jej bariery hydro-lipidowej. Poza lekami miejscowymi potrzebne są kremy, które zawierają ceramidy i lipidy (np. masło shea), substancje kojące (m.in. panthenol, alantoina) i nawilżające skórę (takie jak trehaloza, kwas hialuronowy).

Te kremy do twarzy możesz rozważyć:

Bioderma Sensibio DS+ Creme 40 ml – to krem przeciw podrażnieniom, zmiękczający i wygładzający naskórek. Kosztuje regularnie 58,49 zł i zawiera enoxolon (łagodzi podrażnienia i przeciwdziała łuszczeniu się skóry), a także kompleks D.A.F.™, który podnosi próg tolerancji skóry.
La Roche-Posay Toleriane Kerium DS 40 ml – to krem nawilżający, regenerujący i kojący skórę. Zawiera wyciąg z wody termalnej, który wspiera mikrobiom skóry i pomaga redukować objawy ŁZS na twarzy. Kosztuje regularnie 61,19 zł.
Uriage DS 40 ml – to emulsja regulująco-łagodząca. Kosztuje regularnie 67,69 zł i zawiera wodę termalną Uriage, kompleks TLR2-Regul, pirokton olaminy, glicerynę oraz masło shea.

Kobieta stosuje krem na łojotokowe zapalenie skóry

Domowe sposoby na łojotokowe zapalenie skóry

Pamiętaj, że nieleczone ŁZS może powodować przeczosy (trwałe ubytki w skórze), dlatego nie bagatelizuj tej choroby i odwiedź gabinet lekarski. Domowe sposoby na łojotokowe zapalenie skóry dotyczą przede wszystkim choroby z wycofanymi objawami – i mają charakter bardziej profilaktyczny, by przeciwdziałać nawrotom ŁZS.

Ureguluj gospodarkę hormonalną – rozchwiana gospodarka hormonalna (np. podwyższone androgeny) może powodować nadprodukcję sebum, co sprzyja rozwojowi ŁZS oraz innych chorób skóry. Wykonaj odpowiednie badania, które zaleci lekarz: dermatolog lub endokrynolog.
Dbaj o higienę osobistą – codzienna, właściwa higiena i pielęgnacja skóry to klucz, by przeciwdziałać nawrotom ŁZS. Stosuj odpowiednie kosmetyki, które wymieniałam powyżej. Regularnie, ale łagodnie myj skórę głowy, twarzy i ciała. Unikaj nadmiernie drażniących, ale również nadmiernie obciążających skórę formuł. Nie doprowadzaj do nadmiernego przetłuszczania się włosów i nie kładź się spać z mokrą głową.
Stosuj dietę przeciwzapalną – jedz produkty spożywcze, które są bogate w składniki przeciwzapalne (omega-3, polifenole, karotenoidy), a także regulujące wydzielanie sebum (cynk, witaminy z grupy B, witamina D). Ogranicz cukier w swojej diecie, a także żywność wysoko przetworzoną. Obserwuj swój organizm, jak toleruje poszczególne produkty spożywcze (np. z glutenem).
Przeciwdziałaj stresowi – dbaj o sen, regenerację i dobre samopoczucie psychiczne. Staraj się poświęcać czas na relaks.
Unikaj szkodliwych czynników środowiskowych – takich jak zanieczyszczone powietrze, zimno i niska wilgotność powietrza, brak ekspozycji na światło słoneczne.
Rozważ suplementację – przede wszystkim składników przeciwzapalnych (omega-3) i regulujących wydzielanie sebum (cynk, witaminy z grupy B, witamina D). Moim zdaniem możesz rozważyć również kolagen do picia, bo ma on wiele badań, które potwierdzają korzystny wpływ na skórę [1-5].

Czego nie robić?

Stworzyłam dla Ciebie listę rzeczy, których absolutnie nie należy robić przy ŁZS:

nie oczyszczaj skóry silnymi detergentami – unikaj SLS/SLES oraz alkoholu denaturowanego w swoich kosmetykach (poznaj INCI), ponieważ naruszają one barierę ochronną skóry i sprzyjają rozwojowi ŁZS,
nie myj się gorącą wodą – wysusza i podrażnia skórę, a także pobudza gruczoły łojowe do nadmiernego wydzielania sebum,
nie drap zmian zapalnych – w ten sposób uszkadzasz skórę i stwarzasz ryzyko wtórnych infekcji bakteryjnych,
nie stosuj kosmetyków o tłustych formułach – np. z komedogennymi olejami (oliwa z oliwek, olej kokosowy), bo zapychają pory i stanowią podłoże do rozwoju drożdżaków Malassezia,
nie opalaj nadmiernie skóry – możesz w ten sposób przesuszyć skórę, podrażnić ją i zwiększyć wydzielanie sebum,
nie kładź się spać z mokrą głową – wilgotne i ciepłe środowisko również sprzyja rozwojowi drożdżaków, a w konsekwencji nawrotom ŁZS,
nie susz włosów gorącym powietrzem – samo suszenie włosów jest jak najbardziej wskazane, ale ustaw na suszarce optymalną temperaturę (do 60°C),
nie spożywaj za dużo cukrów prostych – np. w słodyczach, żywności wysoko przetworzonej, niektórych owocach, sokach, bo mogą nasilać stany zapalne i produkcję sebum,
nie pij alkoholu i nie pal tytoniu – te używki pogarszają ogólny stan Twojej skóry,
nie używaj ostrych przypraw – mogą nasilać stany zapalne skóry.

Co robić, gdy masz łojotokowe zapalenie skóry? Podsumowanie

Jeśli masz łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS), kluczowa jest diagnoza i leczenie pod kontrolą dermatologa lub trychologa. Specjalista dobiera odpowiednie preparaty miejscowe (na receptę), np. szampony i maści przeciwgrzybicze. Może też zadecydować o terapii ogólnej (np. retinoidami, antybiotykami). W domu dbaj o codzienną higienę i prawidłową pielęgnację skóry. Używaj delikatnych, nieobciążających kosmetyków. Unikaj silnych detergentów, gorącej wody i nie drap zmian. Żeby przeciwdziałać nawrotom ŁZS, stosuj dietę przeciwzapalną, ogranicz cukier i żywność przetworzoną. Staraj się przeciwdziałać stresowi i dbaj o swoją odporność.

Źródła:

Źródła [Rozwiń, żeby zobaczyć]: