W walce z przebarwieniami warto działać na 2 sposoby: produktami o właściwościach złuszczających martwy naskórek oraz inhibitorami tyrozynazy (blokującymi powstawanie melaniny w skórze). Do drugiej kategorii składników kosmetycznych zaliczamy kwas kojowy, którego właściwości i działanie biorę pod lupę w tym artykule.

Kwas kojowy – właściwości i występowanie

Inspiracja do stosowania kwasu kojowego w kosmetyce przywędrowała do nas z Azji. Składnik ten jest szczególnie popularny w Japonii, przyczyniając się do nieskazitelnego wyglądu porcelanowych cer tamtejszych kobiet.

Kwas kojowy ma postać biało-beżowego proszku, który jest rozpuszczalny w wodzie. Pozyskuje się go biotechnologicznie, m.in. z grzybów o gatunkach Aspergillus i Penicillum. Naturalnie występuje także w paście miso, sosie sojowym i winie ryżowym.

W przypadku związku chemicznego takiego jak kwas kojowy działanie rozjaśniające przebarwienia idzie w parze z innymi, cennymi właściwościami, m.in.:

• antybakteryjnymi,
• przeciwgrzybiczymi,
• przeciwzapalnymi,
• nawilżającymi,
• antyoksydacyjnymi,
• przeciwstarzeniowymi.

Kwas kojowy naukowym słowem

Wzór na kwas kojowy (czyli 5-hydroksy-2-hydroksymetylo-4-piron) to C₆H₆O₄. W składzie kosmetyków (INCI) możesz szukać go pod nazwą „kojic acid”.

Kwas kojowy ma zdolność do tworzenia kompleksów jonów cynku oraz miedzi. Rozjaśnia przebarwienia, ponieważ hamuje syntezę tyrozynazy – enzymu uczestniczącego w procesie melanogenezy. Tym samym ogranicza powstawanie melaniny w skórze, czyli naturalnego pigmentu występującego w organizmie.

Działanie kwasu kojowego – efekty

Gwarantowane przez kwas kojowy efekty, które możesz zaobserwować na swojej skórze, dotyczą przede wszystkim depigmentacji. Co ważne, kwas ten nie wybiela jednak skóry, a zmniejsza widoczność samych przebarwień. Dodatkowo przeciwdziała powstawaniu nowych plam pigmentacyjnych.

Ponieważ kwas kojowy ma właściwości antyoksydacyjne, neutralizuje wolne rodniki tlenowe odpowiedzialne za przyspieszone starzenie się skóry. Tym samym spowalnia powstawanie zmarszczek i korzystnie wpływa na gęstość oraz jędrność cery.

Dla efektów kwasu kojowego duże znaczenie mają jego właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Dzięki nim organiczny związek chemiczny może przeciwdziałać niedoskonałościom skóry związanym z trądzikiem. Jeżeli masz zaskórniki, koniecznie przeczytaj więcej o właściwościach kwasu pirogronowego i kwasu salicylowego.

Ponieważ kwas kojowy stymuluję syntezę kwasu hialuronowego w skórze, może korzystnie wpływać na poziom nawilżenia naskórka. Tym samym działa wygładzająco i uelastyczniająco, zapewniając cerze zdrowy blask.

Systematyczne zabiegi z kwasem kojowym pozwalają ujednolicić koloryt cery i poprawić jej ogólną kondycję. Co ważne, kwas kojowy działa na wszystkie rodzaje przebarwień, nie tylko posłoneczne, ale również hormonalne i potrądzikowe.

Kto może stosować kwas kojowy?

Jeżeli borykasz się z plamami pigmentacyjnymi na skórze, nie tylko na twarzy, ale również na dekolcie, szyi, ramionach czy plecach, możesz wypróbować kwas kojowy na przebarwienia. Ten składnik kosmetyczny polecam w szczególności osobom z cerą dojrzałą i trądzikową. Przetestuj go, jeżeli masz ostudę (melasmę) i trudno Ci ją rozjaśnić.

Nadmienię jeszcze, że kwas kojowy przynosi najlepsze efekty w przypadku jasnej karnacji.

Przeciwwskazania do stosowania kwasu kojowego

Chociaż kwas kojowy to związek chemiczny o naturalnym pochodzeniu, u niektórych osób może powodować reakcje alergiczne, takie jak zaczerwienienie skóry, wysypka, a nawet pęcherze. Dlatego jeżeli zaczynasz swoją przygodę z kwasem kojowym, najpierw przetestuj go na niewielkim obszarze skóry.

Kwas kojowy może być drażniący dla skóry bardzo wrażliwej. Jeżeli Twoja skóra źle reaguje na kwas kojowy, wypróbuj inne kwasy o właściwościach przeciw przebarwieniom. Łagodniejszy może okazać się np. kwas migdałowy, o którym więcej przeczytasz tutaj: https://magdalenajaglarz.pl/kwas-migdalowy-wady-i-zalety/.

Jeśli przebarwienia na Twojej skórze w jakikolwiek sposób Cię niepokoją, wybierz się na wizytę do lekarza dermatologa. Specjalista oceni zmiany i doradzi Ci sposoby, w jakie możesz bezpiecznie się ich pozbyć.

Kwas kojowy – jak stosować?

Stosowanie kwasu kojowego w warunkach domowych powinno być systematyczne i długotrwałe. Możesz aplikować go na skórę do 2 miesięcy, by osiągnąć jak najlepsze efekty w rozjaśnianiu przebarwień.

W trakcie zabiegów z kwasem kojowym szczególnie dbaj o fotoochronę skóry. Każdego dnia (bez względu na pogodę) stosuj krem z filtrem SPF 50, który uwzględnia ochronę UVA, a najlepiej także HEV i IR.

W kwestii częstotliwości i sposobu aplikacji kwasu kojowego przestrzegaj zaleceń producenta wybranego przez siebie kosmetyku. Pamiętaj, że preparaty bezpieczne do samodzielnego użytku w warunkach domowych powinny mieć maksymalne stężenie 1% kwasu.

Kwas kojowy przechowuj w temperaturze pokojowej i chroń go przed ekspozycją na słońce oraz przed kontaktem z powietrzem. Najlepiej sprawdzi się szczelny słoiczek o zaciemnianym szkle, który możesz trzymać np. w łazience.

Warto łączyć kwas kojowy z innymi składnikami aktywnymi, które rozjaśniają przebarwienia, działają antyoksydacyjnie, nawilżająco, przeciwtrądzikowo lub przeciwzmarszczkowo. To m.in.:

• witamina C – neutralizuje wolne rodniki, hamuje produkcję melaniny w skórze i uczestniczy w syntezie kolagenu,
• kwas hialuronowy – ma właściwości higroskopijne, dzięki którym nawadnia skórę, poprawiając jej jędrność oraz elastyczność,
• prowitamina B3 (niacynamid) – rozjaśnia przebarwienia, działa przeciwzapalnie i reguluje wydzielanie sebum przez gruczoły łojowe,
• kwas fitowy – wyrównuje koloryt skóry, działając antyoksydacyjnie, przeciwzapalnie i nawilżająco,
• arbutyna – działa depigmentacyjnie, ograniczając nadmierną produkcję melaniny w skórze,
• kwas laktobionowy – ma właściwości eksfoliacyjne, dzięki którym złuszcza martwy naskórek, jednocześnie nawilża skórę i wzmacnia jej barierę ochronną,

Działanie kwasu kojowego mogą wzmocnić niektóre hydroksywasy (AHA i BHA). Wspomagają złuszczanie martwego naskórka, przez co przyspieszają rozjaśnianie przebarwień skórnych. Takie właściwości ma np. kwas azelainowy.

Produkty z kwasem kojowym do użycia w domu

Chociaż kwas kojowy jest powszechnie wykorzystywany w pielęgnacji azjatyckiej, w Polsce zawiera go stosunkowo mało produktów do użytku domowego.

Występuje przede wszystkim w peelingach kwasowych, a także jako produkt do samodzielnego łączenia z kosmetykami. Niektóre marki dodają go do swoich kremów. Mimo to warto wypróbować kwas kojowy, ponieważ jest skuteczny i ma przystępną cenę.

Całoroczny peeling kwasowy SkinTra Destructor 24%

Produkt o wysokim stężeniu kwasów powstał z myślą o silnym złuszczaniu martwego naskórka, wygładzaniu i rozjaśnianiu skóry. Zawiera kwas migdałowy, kojowy, traneksamowy, witaminę C i azeloglicynę.

Producent rekomenduje stosowanie peelingu kwasowego na czystą, suchą skórę twarzy. Jednorazowo możesz zaaplikować 5-6 kropli, równomiernie rozprowadzając je na skórze. Po upływie 5 minut zmyj preparat letnią wodą i zaaplikuj krem nawilżający.

Cena: 76 zł / 100 ml

Krem z kwasami redukujący przebarwienia Bielenda X-Foliate Dark Spot Remover

To kosmetyk odpowiedni do stosowania na noc. Zawiera kwas traneksamowy, kwas kojowy, niacynamid oraz kwas mlekowy. Dzięki nim pomaga rozjaśnić skórę, a także reguluje wydzielanie sebum i przeciwdziała niedoskonałościom.

Krem możesz aplikować na oczyszczoną skórę twarzy, szyi oraz dekoltu – omijaj jednak okolice oczu. Zależnie od potrzeb możesz stosować go codziennie lub kilka razy w tygodniu.

Cena: 85 zł / 50 ml

Antyoksydacyjny krem z witaminą C BasicLab

Krem odpowiedni zarówno na noc, jak i na dzień spełnia potrzeby skóry z przebarwieniami, pozbawionej blasku i potrzebującej regeneracji. Nadaje się do cery suchej i bardzo suchej, która potrzebuje wygładzenia. W jego składzie znajduje się witamina C, dipalmitynian kwasu kojowego, kwas oktadekonodiowy, koenzym Q10, olej z rokitnika oraz witamina E.

Krem możesz aplikować na twarz, szyję oraz dekolt. Stosuj krem na czystą skórę w ramach codziennej rutyny pielęgnacyjnej. W ciągu dnia pamiętaj, by nakładać na niego także krem z filtrem SPF.

Cena: 110 zł / 50 ml

Czysty kwas kojowy 100% EcoSpa

Sprawdzi się w przypadku osób mających już doświadczenie w aplikacji kwasów. Wymaga samodzielnego dozowania w celu uzyskania odpowiedniego stężenia (w warunkach domowych zalecam 1%!). Możesz dodawać go np. do kremu, hydrolatu albo toniku.

Atutem jest atrakcyjna cena produktu, jednak osobom początkującym polecam gotowe kosmetyki z kwasem kojowym, które wymieniłam powyżej.

Cena: 9,90 zł / 5 g

Zabiegi gabinetowe z kwasem kojowym

Jeżeli chcesz wypróbować wyższe stężenie kwasu kojowego (np. 6%), zachęcam Cię do poddania się profesjonalnemu zabiegowi pod kontrolą specjalisty, najlepiej w gabinecie medycyny estetycznej. Na ogół kwas kojowy stosuje się z innymi kwasami usuwającymi przebarwienia, np. z kwasem trójchlorooctowym, kwasem fitowym i kwasem alfa-liponowym.

Pojedynczy zabieg kosmetyczny na twarz z kwasem kojowym to koszt ok. 250 zł. Miej na uwadze, że większość takich zabiegów należy powtarzać. O odstępach czasowych decyduje osoba wykonująca zabieg. Weźmie ona pod uwagę stan i specjalne potrzeby Twojej skóry, by zabiegi były zarówno skuteczne, jak i bezpieczne.

Kwas kojowy na przebarwienia – podsumowanie

Warto wypróbować stosowanie kwasu kojowego na przebarwienia. To składnik aktywny w kosmetykach, który nie tylko rozjaśnia plamy pigmentacyjne, ale również przeciwdziała ich powstawaniu. Można łączyć go z wieloma innymi związkami chemicznymi o podobnych właściwościach. Do użytku domowego wybieraj kwas kojowy o maksymalnym stężeniu 1%. Pamiętaj, że to silny związek, który u niektórych osób może powodować alergię.